අඩුම තරමෙ සෑම පුද්ගලයෙකුම පුද්ගලයන් 10 දෙනෙකුට මේ පණිවිඩය යවන්නේ නම් අපිට ජීවිත කොපමණ බේරාගැනීමට පුලුවන් වේවිද ??? එම හේතුව නිසාම මෙය අනිවාර්යයෙන් කියවා සෙයාර් කරන්න .©©©©©®
යම් පුද්ගලයකු අංශභාගය රෝගයට ගොදුරුවනවා යනු රෝගියා පමණක්ම නොව එය මුළු පවුලේම කඩාවැටීමකි. එයින්ම පවුලේ සියලු කටයුතු අඩාල වන අතර අඳුරෙන් අඳුරට යනවා මිස අඳුරෙන් එළියට යාමත් ඔවුන් දකින්නේ නැත. එපමණක්ද නොව රෝගියාගේ සිතෙහිද නිරතුරුවම පවතින්නේද කනස්සල්ලකි. ජීවිතය ගැන කලකිරීමකි. මෙවැනි රෝගීන් හට විශාල මානසික අස්වැසිල්ලක් අවැසි වන්නේ මේ හේතුව නිසාය. විශේෂයෙන්ම රෝගියාට මානසික සෞඛ්ය රැකගැනීම මෙහිදී අනිවාර්යයෙන්ම කළ යුත්තකි. මෙය සුවකරගත හැකි රෝගයක් බැවින් වඩාත් වැදගත් වන්නේ එවැනි රෝගයක් හටගැනීමට ඇති තත්ත්වයන් වළක්වා ගැනීමයි.
👉අංශභාගය යනු කුමක්ද?
ආඝාතය රෝගය ( Stroke ) යනු, මොළයේ මස්තිස්කයේ පවතින රුධිර වාහිනියක් තුළ මේද තැන්පතු තැන්පත් වී රුධිර කැටියක් මගින් එම ස්ථානය අවරෝධනය වීම (Ischaemic Stroke) හෝ රුධිර වාහීනී තුළ මේද තැන්පතු තැන්පත් වී වැඩි රුධිර පීඩනයක් නිසා රුධිර වාහිනී පුපුරා යාම (Haemmorrnagic Stroke) යි.
මෙම තත්වයන් නිසා මොළයේ මස්තිස්කයේ සෛල වලට අවශ්ය ඔක්සිජන් සහ විවිධ පෝෂක ද්රව්ය නොලැබී යාම නිසා එම රුධිර වාහීනී අවරෝධන හෝ පිපිරුම ඇතිවූ ස්ථානයේ සිට පවතින සෛල (නියුරෝන සහ නියුරොග්ලියා) මිය යාමක් සිදුවේ. එලෙස මස්තිස්කයේ සෛල මියයාම සිදුවීමට අදාල මස්තිස්ක අර්ධ ගෝලය මගින් පාලනය වන දේහයේ ප්රදේශය අඩපන වීමකට ලක්වේ. මෙසේ ආඝාතය රෝගය නිසා ශරීරයේ කිසියම් හෝ ප්රදේශයක් අඩපණ වීමේ තත්වය අංශභාගය / පක්ෂාඝාතය ( Paralysis ) ලෙසට හදුන්වයි.
එහිදී මොළයේ හානි වූ කොටසට විරුද්ධ පැත්තෙහි ශරීරයේ ක්රියාකාරකම් අඩාල වීම සිදු වෙනවා. මන්ද මොළයේ දකුණුපස කොටසින් ශරීරයේ වම්පස ක්රියාකාරකම්ද මොළයේ වම්පස කොටසින් ශරීරයේ දකුණුපස ක්රියාකාරකම්ද ආදී වශයෙන් විරුද්ධ දිශාව පාලනය වන නිසාවෙනි.
👉අංශභාගය ඇති වීම සඳහා බලපාන හේතු සාධක
අංශභාග තත්ත්වය ඇතිවීම සඳහා බලපාන හේතු සාධක පිළිබඳව සලකා බලන විට මිනිසාගේ අයහපත් චර්යා රටාවන් හා ඇතැම් රෝග තත්ත්ව හඳුනා ගත හැකිය. එහිදී අංශභාග තත්ත්වය ඇති වීම කෙරෙහි බලපාන අයහපත් ජීවන රටාවන් අතරින් ප්රධානම සාධකයක් ලෙස
✅අධික වශයෙන් මද්යසාර භාවිතය
✅සක්රිය හෝ අක්රිය දුම්පානය
✅සෞඛ්ය සම්පන්න නොවන ආහාර රටාවන්
✅ක්රියාශීලි නොවන දිවි පෙවෙතක් ගත කිරීම
👉අංශභාගය තත්ත්වය ඇති වීම සඳහා හේතු විය හැකි රෝග
✅අධික රුධිර පීඩනය
✅දියවැඩියාව
✅රුධිරයේ අධික කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම
✅හෘදය ආශ්රිත රෝග
✅හදිසි අනතුරු
👉අංශභාගය රෝග තත්ත්වයේ ලක්ෂණ
🔹කරකැවිල්ල සහ හිසේ බර ගතිය.
🔹කතාව පැටලිලි සහගත, ගොතය හෝ කතා කිරීමට නොහැකි වීම.
🔹කට එක් පැත්තකට යාම.
🔹ශරීරයේ යම් කොටසක් හිරි වැටීම හෝ අත පය අසාමාන්ය ඉරියව්වකට පත්වීම.
එහිදී, අත ආබාධිත නම්, වැලමිටින් අත නැවී සහ උරහිසටම අත හේත්තු වීමක් සිදුවීම. පාදය ආබාධිත වූවේ නම්, දණහිසින් පාදය දිග හැරී පතුල පහළට කඩා වැටීම.
🔹පෙනුමට බාධාවීම හෝ තාවකාලිකව අන්ධභාවයකට පත්වීම.
🔹ඇවිදීමට අපහසු වීම සහ ශරීරයේ සමබරතාවය නැතිවී යාම.
ඇතැම් අවස්ථා වලදී ඉහත රෝග ලක්ෂණ ඇතිවී කෙටි කාලයක් තුළ ඉබේම නැති වී යාමට පිළිවන. නමුත් එසේ වුවද රෝගියා හැකි ඉක්මනින් රෝහලක් වෙත රැගෙන යාම අවශ්ය වෙනවා.
👉අංශභාග තත්ත්වය වළක්වා ගන්නේ කෙසේද?
යම් පුද්ගලයෙකුට ආඝාතය රෝගය ඇතිවී අංශභාගය (Paralysis) තත්වක් ඇතිවී ඇත්දැයි නිවැරදිව හා ක්ෂණිකව හදුනාගත හැකි සරල ක්රියාවලියක් පවතී. එය FAST ලෙසට හදුන්වයි.
සාමාන්ය ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට තම හිතවතෙකුට අංශභාගය තත්වය වැලදී ඇත්නම් මෙම සරල ක්රියාවලිය මගින් එය තහවුරු කරගෙන ක්ෂණිකව අදාල රෝගියා රෝහල් ගතකල හැකිය.
සාමාන්යයෙන් මෙවන් තත්වයක් ඇතිවී පැයක් පමණ කාළයක් ඇතුළතදි රෝගියා රෝහල් ගත කිරීම වඩා යෝග්ය වේ. එසේ කිරීමෙන් ආඝාතය රෝගය නිසා රෝගියා දරුණු ලෙසට ආබාධිත වීම වළක්වා ගත හැකිය. එසේම එය අදාල රෝගීන් නිසි ආකාරයට පුනරුත්ථාපන ( Rehabilitation ) කිරීම මගින් රෝගියා සාමාන්ය තත්වයට පත්කිරීමට ද එහිදී පහසු වේ.
♦️FAST ක්රියාවලිය
F = Face
රෝගියාගේ මුහුණ පරීක්ෂා කරන්න, එහිදී කට එක් පැත්තකට ඇද වී ඇත් දැයි බලන්න .
A = Arm
රෝගියාගේ අත දිගු කරන්නැයි පවසන්න, ඔහුට අත ඒ ආකාරයටම යම් කාළයක් පවත්වා ගත හැකි දැයි බලන්න .මෙය අත් දෙකටම සිදුකරන්න.
S = Speech
රෝගියා සමග කතාකරන්න. එහිදී රෝගියාට කිසියම් හෝ කතා කිරීමේ අපහසුතාවයක්, ගොතගැසීමක් හෝ කතා කිරීමේදී වචන පැටලීමක් පවතී දැයි බලන්න .
T = Time
ඉහත ලක්ෂණ වලින් එක් හෝ ලක්ෂණයක් රෝගියා තුළින් පෙන්නුම් කරයි නම් ඔහු නොපමාව රෝහල් ගත කරන්න.
♦️අංශභාගය තත්වය සෑදුණු පසුව රෝගියා නිසි ආකාරයට පුනරුත්ථාපන ( Rehabilitation ) කිරීම් සදහා ප්රථිකාර විධි කිහිපයක්ම පවතී. මේවා එකිනෙක බැදුනු ක්රියාවලීන් ලෙසද මෙන්ම තනි තනි ක්රියාවලීන් ලෙසද පවතී .
- ඖෂධ හා ශල්යකර්මයන් මගින්
- භෞත චිකිත්සක ප්රථිකාර ක්රම මගින්
✅ඖෂධ මගින් හා ශල්යකර්මයන් මගින්
සිදුකරනු ලැබූ පරීක්ෂණ වාර්ථා අනුව රුධිර කැටියක් ( Blood Clot ) මස්තිස්ක රුධිර වාහිනියක් තුළ සිරවී ඇත්දැයි නිගමනය වූ විට එම රුධිර කැටිය දියකර හැරීම සදහා ඖෂධ (Clot Busting Medication) ලබාදේ. මෙහිදී මස්තිස්ක රුධිර වාහිනියක් අධික රුධිරය පීඩනය නිසා පුපුරා ගොස් ඇත්නම්, ශල්යකර්මයක් සිදුකරයි.
රෝගියා තුළින් පෙර සදහන් කරනු ලැබූ අවදානම් ලක්ෂණ (Warning Signs) හදුනාගත් වහාම පැය හතරක් වැනි කාලයක් තුළදී රෝගියා රෝහල් ගත කිරීම මගින් රෝගියා අනාගතයේදී ආබාධිත නොවී රෝගියාගේ ගුණාත්මකභාවය (Quality Of Life) රැකගැනීමට හැකිවේ.
✅භෞත චිකිත්සක ප්රථිකාර ක්රම මගින්
අංශභාගය තත්වය සහිත රෝගීන් දීර්ඝකාලීනව එක්තැන් වීම අවම කරමින්, ඔවුන්ගේ ආබාධිත තත්වය සම්පූර්ණයෙන්ම හෝ යම්තාක් දුරට සුවකරමින් රෝගී පුනරුත්ථාපන (Rehabilitation) සදහා භෞත චිකිත්සක ප්රථිකාර උපකාරී වේ.
මෙහිදී ප්රධාන කොටස් 03 ක් යටතේ ප්රථිකාර කිරීම සිදු කරනු ලැබේ.
- භෞත චිකිත්සාව (Physiotherapy)
- කථන චිකිත්සාව (Speech therapy)
- වෘත්තීය චිකිත්සාව (Occupational therapy)
🔹භෞත චිකිත්සාව
අංශභාගය රෝගීන්ට නිතැතින්ම පවතින අත් පාද වල ආබාධ තත්වයක් පවතී. මෙම ආබාධිත ඉරියව්ව දීර්ඝකාලීනව පැවතියේ නම්, එය වර්ධනය වී නැවතත් මුල් නීරෝගී තත්වයට අත් සහ පාද ගැනීමට නොහැකි වේ.
එමනිසා භෞත චිකිත්සකවරයා විසින් රෝගියා නිවැරදි ඉරියව් වල තැබීම සහ රෝගියා භෞත චිකිත්සක ව්යායාම වල නිරත කරවයි. එහිදී රෝගියාගේ සන්ධි වල ඇති සංවේදක ග්රාහක මගින් ස්නායු උත්තේජනය කර සන්ධි හා මාංශ පේශි වල තද භාවය සහ දරදඩු භාවය අවම කරයි.
මෙම ප්රථිකාර විධියේ අවසාන ප්රථිඵලය වන්නේ, නිවැරදි චලනයන් සහ සමබරතාවයන් ගොඩනැගීමයි.
🔹කථන චිකිත්සාව
ආඝාතය රෝගය මස්තිස්කයට බලපාන ප්රදේශය අනුව රෝඉගීන්ගේ කථන හැකියාවට ඇති කරන බලපෑම තීරණය වේ. සමහර රෝගීන්ට කථනය අපැහැදිලි, වචන පැටලෙන ස්වාභාවයක් පැවතුනත් සමහර රෝගීන්ගේ කථනය සම්පූර්ණයෙන්ම අඩාල වේ. එමනිසා, රෝගියාගේ දුර්වල කථනය නැවතත් යථා තත්වයට පත් කිරීම සහ ඔවුන්ගේ සන්නිවේදන ක්රම නැවතත් නිවැරදි තත්වයට පත්කිරීම මෙහිදී සිදුකරයි.
🔹වෘත්තීය චිකිත්සාව
ස්වාධීනව තමන්ගේ වැඩ සිදුකර ගනිමින් එදිනෙදා දින චර්යාව සදහා පුරුදු වීම සහ තමන්ගේ රෝගී තත්වයට ගැලපෙන උපකරණ භාවිතා කිරීම මෙහිදී පුරුදු කරවයි.
♦️ඔබට අවශ්ය වටිනා සෞඛ්යය උපදෙස් හා අනෙකුත් තොරතුරු දැනගැනීමට අපගේ ලිපි කියවන්න අපගේ මෙම පේජ් එකට ලයික්කර එකතුවන්න.
දැන් මෙම පෙජ්එක ඔස්සේ ද මැසෙන්ජර් හරහාද ඔබගේ වෙලාව වෙන්කරගතහැකියි. විස්තර දැනගතහැකියි.
Physiotherapy Treatments Sri Lanka
උපුටා ගැනීමකි...
0 comments:
Post a Comment